Het team dat elkaar uit het oog verloor
Het bedrijf waar deze case study zich afspeelt heeft e-leren omarmd als een manier om hun teams snel en efficiënt te trainen. De voordelen zijn evident: flexibiliteit, kostenbesparing en toegang tot een breed scala aan leerbronnen. Maar soms kunnen de voordelen een prijs hebben. Dit is het verhaal van een team dat zó veel e-leren toepaste dat ze elkaar uit het oog verloren en de onderlinge betrokkenheid verloren ging.
De setting: een bedrijf in transitie
Ik stel jullie voor aan het fictieve bedrijf ProSecure dat werkt rond welzijn, preventie en veiligheid op het werk. Het team bestond uit ervaren professionals die door hun werkgever werden gestimuleerd om zich voortdurend bij te scholen via online cursussen en trainingen. Elk teamlid kreeg de vrijheid om hun leerproces te personaliseren, de trainingen te volgen die het best aansloten bij hun werkgebied, en dit op eigen tempo. In theorie klonk dit geweldig: autonome werknemers die zelf verantwoordelijk waren voor hun leerpad en ontwikkeling.
Al snel pikte het management team de signalen van het team op en besloot ook de opleiding aan externe klanten via e-leren aan te bieden. De trainers waren deze manier van werken gewoon, zagen de voordelen van in en hunkerden naar de extra flexibiliteit én mogelijkheid om trainingen van thuis uit te organiseren.
De symptomen van verminderde betrokkenheid
Na enkele maanden begon echter een patroon zichtbaar te worden. De teams waren het meer en meer gewoon om remote te werken of te communiceren via digitale platformen, maar nu ook de momenten van collectief leren wegvielen, waren teamcohesie en betrokkenheid ver zoek.
De signalen waren duidelijk:
● Afname van echt verworven skills. Omdat leren vooral individueel plaatsvond, ging een cruciaal element ervan verloren, namelijk de mogelijkheid om te leren in interactie met elkaar. De skills die de werknemers moesten verwerven, gingen over een diepgaande ontwikkeling als verbindend communiceren, veerkracht opbouwen en agile werken. Dat leer je vooral door erover in gesprek te gaan, samen te oefenen en toe te passen.
● Gebrek aan informele interactie. Er wordt veel geleerd aan de koffiezet. Voorheen gebruikten teamleden pauzes of informele momenten om ideeën uit te wisselen, elkaar te ondersteunen en te inspireren. Door de isolatie van het e-leren viel deze spontane communicatie grotendeels weg.
● Minder synergie in projecten: Projecten werden steeds meer opgesplitst in individuele taken, waarbij teamleden hun eigen stukjes werk volbrachten zonder dat er veel overleg was over de bredere context. Omdat elk teamlid zich professionaliseerde in een gebied naar keuze, was er weinig leertransfer naar de teamwerking.
Het resultaat? De productiviteit leed eronder. Ondanks de vele uren die werden geïnvesteerd in individuele ontwikkeling, verloor het team als geheel zijn slagkracht.
Wat ging er mis?
Het team had de autonomie gekregen om hun eigen leerproces in te richten, maar zonder een goede balans tussen autonomie en betrokkenheid. De valkuil was dat e-leren individuen de kans gaf om los van elkaar te ontwikkelen, maar zonder dat er ruimte was voor samenwerking en uitwisseling. Wat het team nodig had, was niet alleen autonomie om zelf te leren, maar ook de mogelijkheid om die kennis te delen en gezamenlijk te groeien.
Volgens het ABC-model van motivatie, zoals ontwikkeld door Deci en Ryan, is betrokkenheid net zo belangrijk als autonomie en competentie. Zonder een gevoel van verbinding met anderen in het team, kan de motivatie om actief deel te nemen aan groepsprocessen snel afnemen.
De oplossing: Balans hervinden in het leerproces
Na enige tijd werd het probleem erkend door de teamleider. Het team besloot om de balans te herstellen door een hybride model van leren te implementeren. Dit model combineerde individuele e-leren modules met frequente teamvergaderingen waarin de opgedane kennis werd gedeeld en besproken. Daarnaast werden er gezamenlijke leerprojecten opgezet waarbij teamleden samen een cursus volgden en aan opdrachten werkten die zowel hun individuele competenties als hun teamcohesie bevorderden.
Daarnaast werden informele momenten zoals virtuele koffie-uren geïntroduceerd, zodat teamleden op een laagdrempelige manier contact konden houden. Dat zorgde voor meer persoonlijke verbinding en betrokkenheid, zelfs binnen een digitale leeromgeving.
Meer lezen?
5 werkvormen om collectief te leren.
