Wat is Open Onderwijs?
Het aanbod Open Onderwijs op het internet is groot: gratis en vrij toegankelijke onlinecursussen. Daar zitten dus zeker heel wat inspiratiebronnen en besparingsmogelijkheden voor jou in. Of misschien overweeg je zelf je cursus toe te voegen als open materiaal?
Wat is Open Onderwijs?
Open Onderwijs (of Open Education) is de verzamelnaam voor alle initiatieven van onderwijsinstellingen of opleidingsverstrekkers die hun onderwijs online, gratis en vrij beschikbaar stellen. De kenmerken zijn dus:
- Het is gratis.
- Het is voor iedereen toegankelijk.
- Het bevat educatieve bronnen waarvan de auteursrechten zodanig geformuleerd zijn dat je de content kan gebruiken in een andere (onderwijs)context. Je kan die ook integreren met ander materiaal.
De soorten Open Onderwijs
- Weblectures. Dat zijn video-opnames van presentaties of lezingen. Er kunnen ook powerpointpresentaties, websites of publicaties in voorkomen.
- Open Content. Dat is creatief werk (teksten, afbeeldingen, geluid, video…) gepubliceerd met een open licentie, zoals Creative Commons (Wat is dat? Lees hier meer!). Het laat kopiëren, bewerken en verspreiden expliciet toe.
- Open Educational Resources (OER). Dat zijn gratis leermaterialen. Je kan ze bewerken, kopiëren en verspreiden onder voorwaarden, bijvoorbeeld volgens hun Creative Commons-licentie.
- Open Courseware. Daar gaat het om een compleet gratis cursus met open leermaterialen. Opnieuw hangt van de licentie af wat je met het materiaal mag doen. Het leermateriaal staat centraal. Er is geen begeleiding of mogelijkheid om studiepunten te halen.
- MOOC. Dat is een Massive Open Online Course: een cursus voor een ongelimiteerd aantal deelnemers. Als je geen certificaat wilt, is de MOOC vrij toegankelijk en gratis. Bij een MOOC heb je de complete cursuservaring: cursusmateriaal, een docent, fora voor overleg, opgaven en feedback, een examen…
Waar vind je open onderwijsmateriaal?
Je kan op verschillende websites terecht. Dit zijn alvast goede vertrekpunten.
- Open Education Europa. Dit portaal van de Europese Commissie wil alle Europese open educatiebronnen bij elkaar brengen. Je kan eenvoudig filteren en zoeken op instelling, taal en onderwerp.
- OER Commons. Een omvangrijke database met verfijnde zoekfunctie. Wie zich registreert, kan het materiaal ook beoordelen.
- Community College Consortium for Open Educational Resources (CCCOER). Een mondvol, deze Amerikaanse website vol educatieve bronnen, open textbooks en open cursusmateriaal. Hier staan heel wat websites verzameld.
Waarom zou je open leermiddelen gebruiken én maken?
Gebruiken? Omdat het je behoorlijk wat geld kan uitsparen en je kan inspireren. Maar ook zelf Open Onderwijs beschikbaar stellen, heeft zo zijn voordelen.
- Je kan jezelf profileren, bijvoorbeeld als instelling die borg staat voor innovatie en kwaliteit.
- Het kan je potentiële cursisten helpen bij hun studiekeuze.
- De kwaliteit van je materiaal neemt toe, want er komt automatisch feedback op.
- Je cursisten kunnen hoogstaande kennis opdoen zonder een reguliere opleiding te volgen.
Open Onderwijs en auteursrecht
Auteurs van openonderwijsmateriaal geven de gebruikers het recht om materiaal te hergebruiken, herzien en combineren met andere bronnen en opnieuw te delen.
Waar mogelijk maken ze gebruik van Creative Commons-licenties. Daarover lees je hier meer.
Open Onderwijs kan je heel wat geld besparen bij de ontwikkeling van je materiaal. Het is ook een onuitputtelijke inspiratiebron. Overweeg eventueel zelf Open Onderwijs aan te bieden. Ook daar zijn voordelen aan verbonden.